Boek De Rebellen van de Bunnikside

In het boek Rebellen van de Bunnikside geven de makers Mike Vermeulen, Danny van der Linden en Remco Kraak een kijkje achter de schermen van de supportersgroep die in Nederland misschien wel het meest berucht is van allemaal. Bunniksiders van alle generaties laten het achterste van hun tong zien en vertellen over de rellen, rooftochten en typisch Utregse humor die de groepering – wat je er ook van vindt- maken tot wat-ie is. ,,Verheerlijken wij geweld? Wie dat zegt, is bekrompen.’’

Drie, twee, een … RENNEN.” Als de Bunnikside in de jaren 70 en 80 ‘on tour’ gaat, volgt steevast hetzelfde ‘dinerritueel’. Of het in Haarlem, Groningen of Arnhem is, de groep die vooruit reist bezoekt een plaatselijke Chinees, eet de buik vol. Tot het moment dat iemand aftelt. En wég zijn ze. Het is de tijd dat Nederland, en later ook Europa, kennismaakt met een groep supporters die het niet zo nauw neemt met de regels. En dat is zachtjes uitgedrukt. Ze hebben hun eigen wetten. Schromen niet om de strijd aan te gaan met rivaliserende supporters. De kroegen en pleinen van de steden die zij aandoen slaan ze vaak kort en klein. Rooftochten, bussen in brand, alles wat God verboden heeft gebeurt. Aanhoudingen? Ze zijn er amper, want zeker in de begintijd heeft de politie het nakijken. Er zijn geen camera’s, getuigen zwijgen. Elkaar verlinken is wel het laatste wat hooligans doen.
De groep vormt enerzijds het meest fanatieke Utrecht-publiek dat de FC-selectie steunt waar ze ook gaan, anderzijds zijn ze de nagel aan de doodskist van clubbestuurders en burgemeesters. Laatstgenoemden hebben in beginsel geen idee wat ze aan moeten met het opkomende ‘hooliganisme’- dat overwaait uit Engeland.

In Rebellen van de Bunnikside – een titel die is overgenomen van een kop uit deze krant over de bekendste Utrecht-hooligan Bertus Zeilmakers – beschrijven Mister Bunnikside Mike Vermeulen en de ras-supporters Danny van de Linden en Remco Kraak de rauwe wereld waarin het supportersgeweld zijn opmars maakte. Het was een boek dat geschreven móest worden, zegt Vermeulen. Hij is al twintig jaar het gezicht van de Bunnikside, sinds hij in 1997 de website Bunnikside.nl in de lucht bracht. Voor hem zijn er in de harde kern van de FC geen onbekende gezichten. ,,Ik liep al jaren met het idee voor dit boek. Generaties sterven uit. Ik wil dat de verhalen bewaard blijven. Zodat mensen over honderd jaar nog kunnen lezen hoe het er in de begintijd en later aan toe ging.’’

Wat is jullie allereerste persoonlijke herinnering aan de Bunnik-side?
Danny: ,,Utrecht- Go Ahead Eagles. November 1992. Ik was 9, ging met mijn vader naar de oude Galgenwaard. Er ging bij de Bunnikside een honderdduizendklapper af. Dat vond ik indrukwekkend en interessant. Waanzinnig.’’
Remco: ,,20 december 1992. Ik was mascotte bij het thuisduel tegen SC Cambuur. Het geluid, het gezang…overweldigend. Op de spelersbank zaten Patrick van Diemen en Willem van der Ark naast me. Zij zeiden: ‘Als ons voetbal op het veld niks is, kijk maar naar de tribunes. Daar is genoeg te zien’.’’
Mike: ,,Voor mij toch Vak N. Dat zat in het oude stadion nog aan de stadszijde. De vibes. Het zingen met elkaar. Als je er voor het eerst staat ga je automatisch meedoen, iedereen steekt elkaar aan.’’

Omschrijf de Bunnikside als groepering eens in het kort.
Mike: ,,Eenheid. Trots. Een geuzennaam. De BS is net zo bekend als FC Utrecht, ze bestaan naast elkaar.‘’
Danny: ,,Familiegevoel. Er komt van alles: studenten, vaders en kinderen, (oud-)hooligans. Ik voel me er thuis. Er zitten advocaten die hun sporen verdiend hebben en ook mensen die al honderd keer bij het UWV zijn geweest om werk te zoeken. Ze sparen het eten uit hun mond om een seizoenkaart te kunnen kopen. Of eten één keer per week geen vlees of vis. Het geld dat overblijft, gaat naar de FC. Dan heb je het over echte clubliefde.’’
Remco: ,,Verbondenheid. Vriendschappen ontstaan en blijven voor het leven. Het is één voor allen, allen voor één. Je moet tegen de afzeikhumor kunnen, dat wel. Typisch Utregs.’’
Danny: ,, Als er op straat een collega in elkaar wordt getrimd, loopt de helft door. Dat laten Bunniksiders nóóit gebeuren. Ze staan niet alleen achter elkaar, maar ook voor en naast elkaar.’’

Mike: ,,Dat komt ook omdat je met zijn allen situaties opzoekt waar het gevaarlijk kan zijn. Dat weet je, als je bijvoorbeeld vooruit gaat naar andere steden. Daar ben je niet altijd welkom natuurlijk. Vroeger was dat helemaal zo. We zijn in 1987 met aanhangers van ADO de Amsterdamse Wallen opgegaan. Er werd gevochten met pooiers, er vloog een auto in de gracht. En er werd niemand aangehouden hè! Bij uitduels werd standaard het station vernield, en dan hadden we vaak Utrecht Centraal al gehad.’’
Remco: ,,De Bunnikside leerde van de Engelsen. FC-fans gingen in 1974 naar Feyenoord – Tottenham op ‘excursie’ om de kunst van het rellen af te kijken.’’
Danny: ,,De één zal om de verhalen glimlachen, bij de ander draait zijn maag om.’

Critici zeggen dat jullie met dit boek supportersgeweld verheerlijken. Hebben zij een punt?
Mike: ,,Nee, als je een boek maakt over Holleeder of de slavernij verheerlijk je dat toch ook niet? We beschrijven wat het is. Op een pure manier. Door de ogen van supporters en bestuurders die het hebben meegemaakt, zowel van FC Utrecht als andere clubs.’’
Remco: ,,De Bunnikside was in de jaren 70 en 80 de eerste harde kern die van zich deed spreken. En hóe. Bestuurders en politici waren verrast. In de tachtiger jaren ging Utrecht Europa in. De Bunnikside was vanaf dat moment ook buiten Nederland gevreesd. Dát beschrijven we. Door de ogen van degenen die erbij waren. Het is niet aan ons om te oordelen, dat doen de lezers maar. Ik denk dat we een realistisch tijdsbeeld schetsen.’’
Hebben jullie geen klapperende oren gekregen van wat jullie te horen kregen?
Mike: ,,Soms wel ja, hoewel ik de meeste verhalen al wel kende.

Het hoort erbij dat je soms de tyfus wordt geslagen. Maar als je hoort dat iemand tijdens rellen complete planten- of prullenbak vol op zijn harses kreeg dan gaat dat wel ver. Tijden zijn veranderd. Ook richting het gezag. Vroeger kreeg je een schup onder je hol van oom agent of een pets voor je knar. Nu zou die agent aangeklaagd worden, kun je nagaan. En werd je het stadion uitgezet dan ging je aan de andere kant weer naar binnen. Tegenwoordig met al die camera’s kan dat niet meer. Nu heb je bosgevechten. Zoeken de harde kernen elkaar op. Het is niet mijn ding, maar daar denk ik van: ze slaan mekaar op de bek, er is niemand bij die er niet bij wil zijn. Prima toch? Ze kunnen beter dat doen dan een oud vrouwtje beroven in de binnenstad.’’

Remco: ,,Maar het is óók een boek dat de warme kant van de Bunnikside laat zien. Op momenten dat David di Tommaso wordt herdacht zijn de fans op hun best. Of als er iets te vieren valt: bekerwinsten, de Cruyffschaal.’’
Danny: ,,Toen Bertus Zeilmaker, Bunniksider van het eerste uur, ziek werd en zijn huis was verwaarloosd – er liepen zelfs ratten rond – zorgde de Bunnikside voor een schoonmaakbeurt en nieuwe spulletjes. Deden we met zijn allen. Dat zegt ook iets over de saamhorigheid.’’
Typische ‘Utregse’ humor kondigen jullie aan, vertel…
Remco: ,,Er was een groep fans van de Daalsedijk die met succes subsidie aanvroeg bij de gemeente voor Turkse naailes. Van het geld hebben ze een sportauto gekocht plus een caravan.’’
Danny: ,,Ik lag in een deuk om het verhaal van een supporter die geld inzamelde voor een spandoek in Galgenwaard. Toen het wel heel lang duurde en andere supporters vragen gingen stellen, zei hij dat-ie in beslag was genomen. Maar hij was gewoon lekker op vakantie gegaan van die centen.’’
Mike: ,,In Parma bleek dat de Utrecht- supporters hetzelfde hotel hadden geboekt als de FC-selectie. Iedereen van het bestuur in rep en roer. Toen de spelers het hoorden mochten we blijven. Dirk Kuyt zei: ‘het eerste rondje is van mij’. Om 3.00 uur ‘s nachts was er voor 900 euro weggezopen. Dirk heeft ‘m gewoon betaald. En die keer in Maastricht was hilarisch. In de buurt zat een plaatselijke schuttersvereniging. Hadden een paar Utrechtse gasten een geit gepikt en die in de hotelkamer van één van de andere jongens gezet. Die schrok zich het apezuur toen-ie wakker werd natuurlijk.’’
Jullie hebben Ronald Kloeg gesproken, de grensrechter die de bekerfinale van FC Utrecht in 2002 verknalde tegen Ajax door Wamberto niet af te vlaggen die meters buitenspel liep. Lukte dat emotioneel gezien?

Remco: ,,Natuurlijk, dat is een zwarte bladzijde in de clubgeschiedenis. Maar de tijd haalt de ruwe kantjes er vanaf. Hij zei wel dat hij graag een videoscheids had gehad zoals nu die had ingegrepen. Daar kan ik me iets bij voorstellen. Hij beseft zich wel dat het goed was dat er geen social media was toen. Pas in de bus terug hoorden we dat we genaaid waren. Nu zou hij verketterd zijn op twitter.’’
Danny: ,,Hij heeft nooit meer op niveau gevlagd. Zijn eerste optreden na die finale hadden FC-fans een kaartje gekocht bij, ik mee Helmond Sport. Ze liepen met tientallen vlaggend achter zijn rug heen en weer. Het was onze manier om er mee om te gaan. Hij noemt zijn blunder een ‘Seedorf-momentje’. Clarence miste een penalty op het moment supreme. (EK 1996, red), Kloeg een buitenspelgeval in een cupfinale tegen onze aartsrivaal. Pijnlijk. Gemene deler: je mist iets en draait het nóóit meer terug.’’

Waarom móest dit boek er komen?
Danny: ,,Oudere supporters sterven uit, en het zou zonde zijn als hun verhalen niet worden opgetekend.’’
Mike: ,,Van elke generatie hooligans en supporters lees je ook waar ze naar de kroeg gingen. Over Hordijk en Extase. Wat voor kleding ze aanhadden, over hun muziek en welke liederen en leuzen ze zongen. Je hebt knokkers, slopers en plunderaars, en sommigen zijn het allemaal. Zij krijgen een gezicht. Hun verhalen mogen niet verloren gaan. Ze horen bij de geschiedenis van de FC en onze stad. Ik wilde over de afgelopen vijftig jaar een bijbel van de Bunnikside maken, dat is gelukt.’’